
FRONTEX: Νέες εξουσίες για αποτελεσματικότερο έλεγχο στα ευρωπαϊκά σύνορα
Ο ευρωπαϊκός οργανισμός για τη διαχείριση της επιχειρησιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα των κρατών μελών της ΕΕ (FRONTEX) θα διορίσει ειδικό επιθεωρητή που θα ελέγχει το κατά πόσο γίνονται σεβαστά τα θεμελιώδη δικαιώματα στις δράσεις που αναλαμβάνει, σύμφωνα με τους νέους κανόνες που υιοθέτησε το ΕΚ την Τρίτη, 13 Σεπτεμβρίου. Ο FRONTEX, ο οποίος δημιουργήθηκε το 2004, θα μπορεί να αγοράσει ή να μισθώσει το δικό του εξοπλισμό χωρίς να εξαρτάται πλέον από τις συνεισφορές των κρατών μελών.
Οι νέοι κανόνες για τον FRONTEX υιοθετήθηκαν με 431 ψήφους υπέρ, 49 κατά και 48 αποχές.
Ένα από τα βασικότερα επιτεύγματα του ΕΚ στη διαμόρφωση του τελικού κειμένου ήταν η εισαγωγή διατάξεων για την εξασφάλιση του απόλυτου σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι ευρωβουλευτές ζήτησαν και πέτυχαν επίσης την πρόσληψη ”Υπευθύνου Θεμελιωδών Δικαιωμάτων” και την ίδρυση “Συμβουλευτικού Φόρουμ” θεμελιωδών δικαιωμάτων το οποίο θα επικουρεί το διοικητικό συμβούλιο. Στο Συμβουλευτικό Φόρουμ θα συμμετέχουν η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο, ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και ΜΚΟ που ειδικεύονται στον τομέα αυτό.
“Αυτή είναι η πιο σημαντική αναμόρφωση της νομοθεσίας που διέπει τον Frontex από τότε που συστήθηκε το 2004 και το ΕΚ εκφράζει σε μεγάλο βαθμό την ικανοποίησή του. Εκτίμησή μας, από τα πρώτα 6 χρόνια λειτουργίας του οργανισμού, είναι ότι πρέπει να ενισχυθεί και να γίνει πιο αποτελεσματικός”, υπογράμμισε ο εισηγητής Simon Busuttil (ΕΛΚ, Mάλτα) κατά τη διάρκεια της συζήτησης που προηγήθηκε.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, σε περίπτωση παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι αποστολές που αναλαμβάνει ο Frontex μπορεί να ανασταλούν ή να τερματιστούν. Στα καθήκοντα του οργανισμού θα περιλαμβάνεται και η παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη σε περιπτώσεις επείγουσας ανθρωπιστικής κρίσης και επιχειρήσεων διάσωσης στη θάλασσα.
Ο Frontex θα αναπτύξει δικό του κώδικα δεοντολογίας έτσι ώστε να διασφαλίζεται ο πλήρης σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλες τις αποστολές συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων επαναπατρισμού. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, κανένας άνθρωπος δεν πρέπει να παραδίδεται στις αρχές μιας χώρας όπου μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο η ζωή του ή να απειληθούν οι ελευθερίες του. Ο οργανισμός θα σέβεται την αρχή αυτή της ”μη επαναπροώθησης” σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζεται στο εγκριθέν κείμενο.
Μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα
Ο Frontex θα αγοράζει ή θα μισθώνει δικό του εξοπλισμό, όπως αυτοκίνητα και ελικόπτερα, χωρίς να εξαρτάται πλέον από τις συνεισφορές των κρατών μελών. Οι νέοι κανόνες απαιτούν επίσης από τα κράτη μέλη να τηρούν τις δεσμεύσεις τους, έτσι όπως αυτές θα διαπραγματεύονται σε ετήσια βάση, και να παρέχουν ένα συγκεκριμένο αριθμό συνοριοφυλάκων ή ποσότητα εξοπλισμού στον οργανισμό.
Ευρωπαϊκές Ομάδες Συνοριοφυλάκων
Οι Ευρωπαϊκές Ομάδες Συνοριοφυλάκων, οι οποίες θα ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα του οργανισμού και θα αναδείξουν το έργο των δράσεων που αυτός αναλαμβάνει θα προκύψουν από τη συγχώνευση των υφιστάμενων “κοινών ομάδων συνδρομής” και των ”ομάδων ταχείας επέμβασης στα σύνορα”, και θα αποτελούνται από εθνικούς συνοριοφύλακες που θα διαθέτουν στον οργανισμό τα κράτη μέλη.
Εφόσον το Συμβούλιο δώσει το πράσινο φως στο νέο κανονισμό, αυτός θα τεθεί σε ισχύ 20 μέρες μετά τη δημοσίευσή του στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ. Οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ πριν από το τέλος του 2011.