Ξεκίνησε η έρευνα για τους αγνοούμενους Αυστραλούς στρατιώτες στην Βεύη
Ο Ελληνικός στρατός έχει αρχίσει την εκσκαφή της περιοχής όπου πιστεύεται να βρίσκεται ο τάφος των Αυστραλών στρατιωτών που έχασαν την ζωή τους τον Απρίλιο του 1941 κατά τη διάρκεια της μάχης της Βεύης.
Η εκσκαφή, που έλαβε έγκριση από την Ελληνική κυβέρνηση, μετά την εισήγηση του Υπουργού Μακεδονίας-Θράκης, Θεόδωρου Καράογλου, άρχισε την περασμένη Δευτέρα στη Βεύη.
Η τοποθεσία είχε επισημανθεί πρώτα σε μια αντιπροσωπεία Αυστραλών βετεράνων πολέμου το 1991 που επισκέφτηκε το χωριό κατά την διάρκεια της 50ής επετείου της Ελληνικής εκστρατείας στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Περισσότερα από 22 χρόνια χρειάστηκαν να περάσουν για να γίνουν τα πρώτα βήματα, για την εξακρίβωση αυτού του ισχυρισμού.
Ο Ελληνο-Αυστραλός καθηγητής Θωμάς Τσαμούρας από το Νιούκαστλ που έφερε την τοποθεσία στην προσοχή των Ελληνικών αρχών, ανέφερε στην εφημερίδα Νέος Κόσμος, ότι η ομάδα ανασκαφής, με επικεφαλής τον Ταξίαρχο Σταμάτη Παναγιώτη από το 1ο Σώμα Στρατού, είχε αρκετά «χτυπήματα» σε ανιχνευτές μετάλλων, από την Δευτέρα που άρχισε η ανασκαφή αλλά δεν βρέθηκαν ανθρώπινα οστά μέχρι στιγμής.
Αν ανακαλυφθούν ανθρώπινα οστά και πιστεύεται ότι είναι Αυστραλών στρατιωτών, η UWCA ν υπηρεσία του Αυστραλιανού στρατού, είναι υποχρεωμένη να βρει σε ποιόν ανήκουν, και αν αυτό προσδιορισθεί, να φροντίσει για την ταφή τους με την Commonwealth War Graves
Σύμφωνα με Αυστραλιανά ΜΜΕ οι ‘Ντίγκερς’ (Diggers) – όρος στην Αυστραλιανή αργκό που χρησιμοποιείται για τους Αυστραλούς και Νεο-Ζηλανδούς στρατιώτες – πιθανότατα να ετάφησαν ανώνυμα το 1941 στον περίβολο εγκατελειμένων στρατιωτικών εγκαταστάσεων κοντά στο χωριό Βεύη της Φλώρινας. Οι Αυστραλοι σκοτώθηκαν σε μια μάχη με τα γερμανικά στρατεύματα.
Στην παρακάτω φωτογραφία ο Τζον Μακγκάριτυ (John McGarrity) ειναι ένας απο τους ‘Ντιγκερς’ που πολέμησαν και έπεσαν στην Βεύη.
Όπως αναφέρουν τα Αυστραλιανά ΜΜΕ ο Υπουργός Μακεδονίας Θράκης, Θεόδωρος Καράογλου, έχει εγγυηθει την χρηματοδότηση για την εκταφή.
Αυτή η δέσμευση είναι μια νίκη για μια μικρή ομάδα Αυστραλών ερασιτεχνών ιστορικών, όπως είναι η Μαρία Κάμερον, η οποία συμμετείχε και σε άλλες ανασκαφές/εκταφές. Σύμφωνα με την ερευνήτρια υπάρχουν άφθονα στοιχεία ότι στο χωριό Βεύη βρίσκονται ακόμη οι Αυστραλοί στρατιώτες που σκοτώθηκαν εκεί.
Η θεωρία για τους πεσόντες της Βεύης ξεκίνησε το 1991, όταν ο ιστορικός Κήθ Ρόσσι (Keith Rossi) παρεβρέθηκε σε μια τελετή στη περιοχή. Τότε ενας ηλικιωμένος κάτοικος εκμυστηρευτικε στον ιστορικό οτι στην “αλλη πλευρα του δρόμου, πίσω απο το τείχος έπεσαν και τάφηκαν οι Αυστραλοί”. Συνεπώς ο κ. Ρόσι πιστεύει ότι η έρευνα της Βεύης εχει καθυστερήσει πολύ.
Η Μάχη της Βεύης
Τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στις 11 – 12 Απριλίου 1941 :
Οι γερμανικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Ελλάδα μέσω της Βουλγαρίας και της Γιουγκοσλαβίας την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου του 1941. Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε ότι οι δυνάμεις της Βρετανικής Κοινοπολιτείας θα αναχαίτιζαν τη γερμανική επίθεση μέχρι οι ελληνικές δυνάμεις να επιστρέψουν από τη Γιουγκοσλαβία και την Αλβανία σε μία νέα αμυντική γραμμή μεταξύ του όρους Ολύμπου και του ποταμού Αλιάκμονα
Η Μάχη της στενωπού Κλειδίου, επίσης γνωστή και ως Μάχη της Bεύης, έλαβε χώρα στις 11 και 12 Απριλίου 1941, μεταξύ των συμμαχικών δυνάμεων και των στρατευμάτων της Ναζιστικής Γερμανίας και αποτέλεσε τμήμα της ευρύτερης γερμανικής εισβολής (επιχείρηση Μαρίτα) στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου.
Οι συμμαχικές δυνάμεις που κατείχαν το πέρασμα του Κλειδιού προέρχονταν κυρίως από την 19η Αυστραλιανή Ταξιαρχία Πεζικού του Ταξίαρχου Τζορτζ Βάσεϊ: τα 2/4 (μειον ένα λόχο) και 2/8 Τάγματα, υποστηριζόμενα από το 9ο Τάγμα των Βασιλικών Τυφεκιοφόρων (9th Battalion, King’s Royal Rifle Corps). Το πεζικό υποστηρίζονταν από τμήματα του νεοζηλανδικού 27ου Τάγματος Πολυβόλων (27th (Machine Gun) Battalion), του 2/1 Αντιαρματικού Συντάγματος (2/1st Anti-Tank Regiment), του βρετανικού 2ου Συντάγματος, Πυροβολικού του Βασιλικού Ιππικού (Royal Horse Artillery) και άλλα μικρότερα τμήματα αυστραλιανών και βρετανικών μονάδων πυροβολικού. Τα υπόλοιπα τμήματα της Δύναμεις Μακέι βρίσκονταν σε αμυντικές θέσεις σε κάποια απόσταση από το πέρασμα.
Οι σύμμαχοι αποφάσισαν να προσπαθήσουν να καθυστερήσουν τους εισβολείς. Ένας μεικτός σχηματισμός Αυστραλών, Βρετανών, Νεοζηλανδών και Ελλήνων, γνωστός με την ονομασία «Δύναμη Μακέι» (Mackay Force), συγκροτήθηκε βιαστικά με σκοπό, όπως το έθεσε ο διοικητής των δυνάμεων της Βρετανικής Κοινοπολιτείας στην Ελλάδα στρατηγός Χένρι Μέτλαντ Γουίλσον, «να σταματήσουν τον καταιγιστικό πόλεμο στην κοιλάδα της Φλώρινας». Ο σχηματισμός πήρε το όνομά του από τον διοικητή του, Αυστραλό υποστράτηγο Ίβεν Μακέι (Maj. Gen. Iven Mackay).
Η κύρια γερμανική επίθεση άρχισε στις 8.30 πμ. 12 Απριλίου 1941. Χτύπησαν με δύναμη τον τομέα του 2/8 Τάγματος, κοντά στο σημείο που γειτνίαζε με τον τομέα των Βασιλικών Τυφεκιοφόρων. Στοιχεία των SS, με τη κάλυψη πολυβόλων και όλμων, υπερέβησαν τη θέση μίας αυστραλιανής διμοιρίας. Οι τυφεκιοφόροι, θεωρώντας ότι το 2/8 Τάγμα υποχωρούσε, υποχώρησε προς το κέντρο. Η κίνηση αυτή άνοιξε το πέρασμα στους Γερμανούς, δημιούργησε ένα κενό μεταξύ των 2/4 και 2/8 ταγμάτων, έκοψε την επικοινωνία μεταξύ του Βάσεϊ και του 2/8 Τάγματος και άφησε τα Αυστραλιανά αντιαρματικά όπλα χωρίς την προστασία πεζικού. Οι δύο λόχοι του 2/8 Τάγματος στην δυτική πλευρά αναγκάστηκαν τότε να υποχωρήσουν προς τις πλαγιές.
Το 2/8 Τάγμα ουσιαστικά καταστράφηκε ως μαχητική δύναμη για το υπόλοιπο της ελληνικής εκστρατείας. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές όταν έφτασε τις θέσεις υποχώρησης του στο Ροδώνα το τάγμα μπόρεσε να συγκεντρώσει μόνο 250 άνδρες και από αυτούς μόνο οι 50 έφεραν όπλα. Παρόλο που το 2/4 Τάγμα είχε γλυτώσει την ορμή της γερμανικής επίθεσης στη Βεύη, 70 από τους άνδρες του πιάστηκαν αιχμάλωτοι σε ένα γερμανικό οδόφραγμα κατά τη διάρκεια της υποχώρησής του προς το Σωτήρα.
Οι Γερμανοί ισχυρίστηκαν την κατοχή 480 αιχμαλώτων στην Βεύη με απώλειες 37 νεκρών, 95 τραυματιών και 2 αιχμαλώτων.Ο Υπολοχαγός Γκερντ Πλέις, ο αρχηγός της διμοιρίας της οποία οι άνδρες κατέλαβαν το υψηλότερο σημείο, παρασημοφορήθηκε με τον Σταυρό των Ιπποτών του Σιδηρού Σταυρού, την ανώτατη γερμανική επιβράβευση για την ανδρεία στο πεδίο της μάχης. Επιπλέον 14 ακόμα μέλη της KGW παρασημοφορήθηκαν με το Σιδηρούν Σταυρό Πρώτης Τάξης.
Παρά την ήττα και τις βαριές απώλειες, οι ενέργειες της Δύναμης Μακέι στη Βεύη κέρδισαν δύο μέρες για την υποχώρηση και την ανασυγκρότηση των συμμαχικών δυνάμεων στο νότο.
Πηγή – Βικιπέδια
